2013 yılında Gürcistan’da film sektörüne ayrılmış küçük bütçeden Gürcistanlı senarist ve yönetmen Zaza Urushadze pay alarak, sıraca üçüncü uzun metrajlı – “Mandariinid” filmini çekti. Genel olarak ise film Gürcistan – Estonya ortak yapımı. “Mandariinid” 2014 yılında “Yabancı dilde en iyi film” kategorisinde “Oscar” a aday gösterildi. 2015’teyse “Altın küre” ödülüne aday olsa da, Rusya işi “Leviathan”ı yenemedi.
Yumuşak ve canlı renklerle işlenmiş görüntü, köy hayatında savaşın soğukluğunu hissettiren kareler, sakin ve kısa cümlelerden oluşan diyaloglar 87 dakikalık filme yorulmadan, zevk alarak bakmayı sağlıyor.
Zaza Urushadze Gürcistan’da film alanına yetersiz bütçe ayrıldığını filmde de ustalıkla Niko’nun dili ile vurgulamaktadır. Niko (Misha Meskhi) savaş başladığında tek kimsesi olan annesinden habersiz orduya katılmış, sivil hayatında tiyatro aktörü olan Gürcü askerdir. Gürcü – Abhaz savaşlarında Abhazya’da bir asırdır Estonların yaşadığı bir köyde, çeçen askerlerle çatışmada yaralanır ve onu yerli nüfusun terk ettiği köyde kalan iki Estoniyalı; İvo (Lembit Ulfsak) ve Margus (Elmo Nüganen) İvonun evine getirirler. Evin diğer odasında ise bu çatışmada Niko’dan daha az yaralanan, paralı, Abhazya için savaşan Çeçen asker Ahmed (Giorgi Nakashidze) yatıyor. İşte filmin savaş motifi de bu iki düşmanın ilişkilerinde kendini gösteriyor.
Margus ailesini Estonya’ya gönderip, kendisi mandalinaların yetişme sezonu için köyde kalan mandalina yetiştiricisidir. Mandalinaların toplanma zamanı geldiğinden ve ailesinin yanına gitmek istediğinden panik içindedir, ama köyde ona yardım edebilecek İvo’dan başka kimse yoktur. İvo ise genellikle köyü terk etmek konusunda düşünmüyor ve yaşadığı yere yaklaşan savaşa karşı soğukkanlılığını koruyor.
İvo evindeki iki düşmanı birbirinden korumak zorundadır ve hayatlarını kurtarmasının karşılığında onlardan, evinde oldukları sürece birbirini öldüremeyeceklerine dair söz vermelerini istiyor. Ilk günleri nefret, milli ve tarihi konularda tartışmalarla geçen evde, günler geçtikçe iyileşmekte olan Gürcü ve Çeçen birbirlerine alışmaya başlarlar. Böylece, bir evin içindeyken savaşların ne kadar anlamsız ve boş nedenlerden olduğu anlaşılıyor.
Filmin samimiyeti, yakın sayıldığı türde olan birçok savaş ve tarih motifli filmlerden farklı olarak kahramanlık hikayesi değil de, İvonun dili ile söylendiği gibi – savaşın aslında hiç kimsenin olmamasını göstermesinde. İvonun evi milli, etnik çatışmaların ortasında barışın, hümanistliği, eşitliğin hakim olduğu, “nötr bölge” olarak kabul edilen yerdir. Bu ev, hiçbir siyasi tutum, ima olmadan, haklı, suçlu taraf aramaksızın, 1992’de yaşanan Gürcistan – Abhazya savaşının şahsında tüm dünyadaki siyasi yürüyüşlere, toprak davalarına karşı ironidir.
Mandalina Bahçesi (Mandariinid) Filmi Genel Bilgiler:
Filmin Orijinal Adı: Mandariinid
Yönetmen: Zaza Urushadze
Oyuncular: Lembit Ulfsak, Giorgi Nakashidze, Misha Meskhi, Elmo Nüganen
Yapım Yılı:2013
Süre:87 dk
Ülke: Estonya ve Gürcistan Ortak Yapımı
Bütçesi: 650,000 €
Imdb Puanı:8,4