Merhaba, listefilm ahalisi. Çok ilginç bir film listesiyle yine yeni yeniden birlikteyiz. Neredeyse hepimiz edebiyattan özelikle de romandan uyarlanıp senaryolaştırılarak beyazperde de kendine yer bulan onlarca film sayabiliriz. Ama ya önce filmi çekilmiş sonra romanı yazılmış filmler… Var mıdır aranızda buna örnek verebilecek. Ha deyince aklınıza gelmeyebilir. Zaten bu tür eserler nadirattandır. Biz de siz değerli listefilmcilerimiz için hiç üşenmeyip bu filmlerin izini sürdük. Araştırıp inceledik. Netice 20 filmlik bir dosya çıkardık. Şimdi bu emeğimizi sizlerle paylaşıyoruz. Tamam tamam bu emekte çok sayın Vikipedia’nın da payı yadsınamaz. Eee Vikipedia‘nın adını andığımıza göre listemize geçebiliriz. İşte karşınızda romanlaştırılmış o filmler:
Önce Senaryosu Sonra Romanı Yazılan Filmler
20. Tintin et le mystère de la Toison d’Or – Tenten ve Altın Post’un Sırrı / Tenten İstanbul’da – 1961 – İMDb: 6,0
Yönetmen: Jean-Jacques Vierne
Senarist: André Barret, Rémo Forlani, Hergé
Tenten, Herge mahlasını kullanan Belçikalı karikatürist Georges Remi’nin dünyaca ünlü çizgi roman karakteridir. Tenten ve Altın Post filmi Tenten karakterlerine dayandırılarak yapılan ilk Tenten filmidir. Film uyarlama değildir. Tersine filmden alınan fotoğraflarla fotoroman tarzında bir film kitabı meydana getirilmiştir. İstanbul ve Pire’de konusu geçen ve orijinal mekanlarda çekilen filmde İzmirli müzisyen ve oyuncu Dario Moreno ile birlikte yeşilçam oyuncularından Ulvi Uraz, Kemal Baba ve Faik Çoşkun da ufak rollerle yer almışlardır. Filmin konusunda gelince… Tenten’in arkadaşı Kaptan Haddock’a İstanbul’dan gelen mektupta eski dostu Kaptan Paparanic’den Altın Post adında bir geminin miras kaldığı bilgisi ulaşır. Haddock, Tenten ve köpeği Milu, gemiyi devralmak üzere İstanbul’a gelirler. Böylece önce İstanbul ardında da Pire de devam eden gizem dolu bir serüvene start verilir.
19. Moonraker – 007 James Bond Ay Harekatı – 1979 – İMDb: 6,3
Yönetmen: Lewis Gilbert
Senarist: Christopher Wood
Moonraker filmi, aynı isimli Ian Fleming’in 1955’te yazdığı aynı adlı romanının uyarlamasıydı. 1979 yılında ise filmden uyarlanan “James Bond and Moonraker” piyasaya sürüldüğünde Moonraker uyarlama içinde uyarlama denilebilecek bir hal almıştır. Sir Hugo Drax adındaki faşist züppenin Hitler’den devşirme üstün ırk kurma mücadelesinin yeni bir versiyonu. Drax, öncelikle bir uzay üssü inşa ettirecek ardından topladığı sağlıklı ve güzel insanları burada toplayacak ve son olarak bir nükleer füze ile dünyayı yok edecektir. Drax’a karşı durup dünyayı kurtarmak ise James Bond’a düşmektedir.
18. The Fall of the Roman Empire – Roma İmparatorluğu’nun Çöküşü – 1964 – İMDb: 6,7
Yönetmen: Anthony Mann
Senarist: Ben Barzman, Basilio Franchina, Philip Yordan, Edward Gibbon
1964 yapımı The Fall of the Roman Empire (Roma İmparatorluğu’nun Çöküşü) filminin özgün senaryosunun Harry Whittington tarafından yazılan romanı da aynı yıl kitaplaştırılmıştır. Film, Roma İmparatorluğu’nun çöküş döneminin M.S. 180 ve 192 yılları arasındaki dönemini kapsar. Roma İmparatoru Marcus Aurelius’un varisi kendisine kan bağı olmayan Liviustur(Tarihi gerçeklikte yer almayan tamamen dramatik yapıda kullanılmak üzere kurgulanmış bir karakterdir. İmparatorun ailesinin içinde büyüyen Livius, Marcus Aurelius kızı Lucilla’yla çocukluklarından beri aşıktırlar. Daha sonra hasım olacağı Marcus Aurelius’un oğlu Commodus’la çok yakın arkadaşlardır. Livius’un imparatorluğun geleceği ve aşkı Lucilla için giriştiği mücadeleye şahit oluruz.
17. Capricorn One – Hükmedenler – 1978 – İMDb: 6,8
Yönetmen: Peter Hyams
Senarist: Peter Hyams
Biri İngiltere’de Bernard L. Ross, diğeri de ABD’de Ron Goulart tarafından olmak üzere iki kez romanı yazılmıştır. Nasa’nın büyük uğraşlarla hazırlandığı Mars yolcuğu, çıkan sorunlar yüzünden sekteye uğrayınca iptal edilir. Mars yolculuğu iptal edilir edilmesine ama ismine leke sürülmemesi için Nasa bunu gizler ve sanal bir gerçeklilik sunarak Mars’a gitmiş gibi bir izlenimi yaratır. Nasa’nın bu foyasını acar bir gazeteci sezerse…
16. Fantastic Voyage – Esrarengiz Yolculuk – 1966 – İMDb: 6,9
Yönetmen: Richard Fleischer
Senarist: Harry Kleiner, David Duncan, Otto Klement, Jerome Bixby
Dünyaca ünlü bilim kurgu romancısı Isaac Asimov’un filden yola çıkarak yazdığı romanı Türkiye’de ilk defa ”Kan Damarlarında Yolculuk” adıyla yayımlanmıştır. Bir diplomat suikasta uğrar ve komaya girer. Bilim adamlarının üzerinde çalıştığı mikroskobik boyutlara küçültülen bir denizaltı, diplomatı komadan çıkartılması için kullanılır. Bu mikroskobik denizaltı aracılığıyla diplomatın beynine yolculuk yapan bilim adamları, kan damarları yolu ile diplomatın beynindeki pıhtıyı ortadan kaldırmak için bir çok zorluğun üstesinden gelmelidir.
15. Love Story – Aşk Hikayesi – 1970 – İMDb: 6,9
Yönetmen: Arthur Hiller
Senarist: Erich Segal
Erich Segal, senaryosunu yazdığı filmin promosyonu için yapım şirketine filmin romanını da yazmıştır. Eşine Yeşilçam melodramlarında sıkça rastlayabileceğimiz bir olay örgüsü haiz bir filmdir, Love Story (Aşk Hikayesi). Zengin ve geleneklerine bağlı bir ailede yaşayan adam , fakir kadına aşık olur. Adamın ailesi bu izdivaca karşı çıkar ve aksi durumunda evlatlıktan ret edeceklerini söylerler. Adamımız asidir, sevdiği yarı yolda bırakmaz. Her şeye rağmen kadınla evlenir. Çektikleri sefalet bir yana karısı gebe de kalamamaktadır. Gebelik sıkıntısı için hastaneye gidildiğinde kadının asıl hastalığı ortaya çıkacaktır.
14. Tucker: The Man and His Dream – Tucker – 1988 – İMDb: 6,9
Yönetmen: Francis Ford Coppola
Senarist: Arnold Schulman, David Seidler
Robert Tine, filmle aynı yıl ve aynı isimle romanlaştırılmıştır. II. Dünya Savaşı’nın hemen sonrasın… Preston Tucker adlı bağımsız bir otomobil tasarımcısının yaşanmış gerçek hikayesi… Biyografik bir dönem filmi… Otomobil tasarımı endüstrisinde üç büyük tekeli Ford, General Motors ve Chrysler’in birbirileriyle yarıştığı bir alanda ve bu üç otomobil devinin tüm engellerine rağmen tüm bağımsızlığıyla otomobil üretimini en ileri seviyeye taşımak gayretindedir, Tucker.
13. Summer of ’42 – Yaz Günüydü – 1971 – İMDb: 7,3
Yönetmen: Robert Mulligan
Senarist: Herman Raucher
Senarist Herman Raucher romanın da yazarıdır. 1972 yılında Türkçe’ye de çevrilen roman ”En Tatlı Yaz” ismiyle yayımlanmıştır. 1942 yılının ilk yazı. 15 yaşlarındaki iki arkadaş -Hermie ile Oscy bir adada tatildedirler. !!. Dünya Savaşı’nın gölgesindeki bu zaman diliminde iki gencin tek dertleri cinsel dürtüleridir. Oscy, bu deneyimi akranları genç kızlarla yaşamaya çalışır. Hermie ise savaş pilotu kocasından yoksun durumdaki Dorothy ‘e aşık olur.
12. The Misfits – Uygunsuzlar – 1961 – İMDb: 7,4
Yönetmen: John Huston
Senarist: Arthur Miller
Arthur Miller’in metinler arası yazın alanında farklı türleri bir araya getiren eseridir. Vahşi atları yakalayıp satarak yaşamlarını sürdüren üç arkadaşın hayatına yeni boşanmış genç ve güzel bir kadın girerse…
11. Mr. Arkadin – Ölüm Raporu – 1955 – İMDb: 7,4
Yönetmen & Senarist: Orson Welles
Orson Welles öykü ve senaryosunu yazdığı Mr. Arkadin’in romanını Maurice Bessy adlı bir gölge yazar kaleme almıştır. Gregory Arkadin gizemli bir geçmişe sahip zengin ve nüfuzlu bir iş adamıdır. Geçmişindeki kirli ilişkilerde yer alan kişileri bulması için Stratten adındaki kadınla anlaşır ama kadına geçmişini hatırlamadığı yalanını söylemiştir, Arkadin. Lakin Arkadin’in geçmişteki ilişkileriyle yüzleşmesi sandığı kadar kolay olmayacaktır.
10. Les Vacances de M. Hulot – Bay Hulot’un Tatili – 1953 – İMDb: 7,6
Yönetmen: Jacques Tati
Senarist: Jacques Tati, Pierre Aubert, Jacques Lagrange, Henri Marquet
Jean – Claude Carriere yazdığı filmin romanı Türkiye’de ‘Tatil Günleri” adıyla yayımlanmıştır.
Bay Hulot’un Tatili filminin senaryosuna da katkıda bulunan yönetmen Jacques Tati de Tat, hem başrolde oynamış hem de filmin yapımcılığını üstlenmiştir. Piposuyla, şemsiyesiyle, şapkasıyla ve yürüyüşüyle Şarlovari bir karakterin komedisiyle baş başayız.
9. The Abyss – Işığın Bittiği Yer/Derinlik Sarhoşluğu – 1989 – İMDb: 7,6
Orson Scott Card tarafından filminden uyarlanan roman kaleme alınmıştır. Soğuk Savaş dönemi… Amerikan nükleer denizaltısı saldırıya uğrar ve saldırı bilinmeyen bir güç tarafından yapılırsa… Amerikan donanması, tüm teknolojisini ve teçhizatlarını kullanarak özel timlerden ve uzmanlardan oluşan bir ekiple deniz tabanına yani ışığın bittiği yerdeki ‘Abyss’ kanyonuna girmek zorunda kalırlarsa…
8. Zwartboek – Kara Kitap – 2006 – İMDb: 7,8
Yönetmen: Paul Verhoeven
Senarist: Paul Verhoeven, Gerard Soeteman
Laurens Abbink Spaink filmi 2006 yılı içinde romanlaştırıp piyasaya sürmüştür.Hollanda 1944… İkinci Dünya Savaşı’nda ateş hattındaki Hollanda… Dönemin ünlü Yahudi müzisyeni Rachel Stein, Gestapo korkusundan tedirgin bir şekilde ailesiyle beraber kırsalda saklanmaktadır. Alman savaş uçaklarının Rachel’in bu görece güvenli bölgesini de bombardımana tutulur ve Naziler tarafından ailesi katledilir. Kendisine daha rahat imkanlar sunulmasına rağmen Rachel, katliamda yitirdiği ailesinin verdiği dirayetle direnişte yer alacaktır.
7. Halloween – Yabancı – 1978 – İMDb: 7,9
Yönetmen: John Carpenter
Senarist: John Carpenter, Debra Hill
Curtis Richards, filmden uyarlanmış kitabın yazarıdır. Henüz altı yaşındayken cinayet işlemeye başlayan ve hapiste kaldığı 15 yılın ardından firar ederek cinayet işlemeye devam eden, sorunlarının üstesinden bu şekilde gelmeye çalışan bir gencin öyküsüdür anlatılan.
6. Harold and Maude – Harold ve Maude – 1971 – İMDb: 8,0
Yönetmen: Hal Ashby
Senarist: Colin Higgins
Colin Higgins, kendi özgün senaryosunu filmle aynı yıl roman haline getirmiş roman Türkçe’ye Doğum Günüm Kutlu Olsun adıyla çevrilip yayımlanmıştır. 20 yaşlarının başında zengin olmasına rağmen varoluşsal sıkıntılarıyla uğraşan intihar takıntılı bir genç ile hayatta son demlerini yaşayan bir kadının ilişkileri üzerine sıcacık bir kara mizah.
5. Charade – Öldüren Şüphe – 1963 – İMDb: 8,0
Yönetmen: Stanley Donen
Senarist: Peter Stone, Marc Behm
Peter Stone, “The Unsuspecting Wife” (Kuşkulanmayan Zevce) adlı kısa hikâyesinden uyarlayıp filmleştirmiş ardından da romanlaştırmıştır. Romanın gölge yazarı Marc Behm’dir. Alfred Hitchcock tarzına çok yakın olan film, “Hitchcock’un çekmediği en iyi Hitchcock film”lerinin en önde gelenlerindendir. Reggie’nin yeni evlendiği kocası öldürülür. Bu cinayetin ardından kocasının kendilerinden çaldığı savaş ganimetlerinin peşine düşen karanlık tipteki adamlar alacağını tahsil için kadını rahatsız etmeye başlarlar. Bu sırada bir de Reggie’ye yardımcı olacağını dile getiren bir adam peyda oluverir. Tüm bu kuşkulu tipler içerisinde kime ve neden inanmalıdır, Reggie?
4. The Deer Hunter – Avcı – 1978 – İMDb: 8,2
Yönetmen: Michael Cimino
Senarist: Michael Cimino, Deric Washburn, Louis Garfinkle, Quinn K. Redeker
Erich Maria Remarque’ Drei Kameraden adlı eserinden esinlenilerek yazılan senaryoyu E. M. Corder uyarlayarak romanlaştırmıştır. Michae, Nick ve Steven çelik işçisi üç gençtir. Bu üç gencin üç bölümde anlatılan hikayesidir. Birinci bölümde Steven’in düğününde toplaşırlar. İkinci bölümde Vietnam savaşında esir alınırlar ve birbirlerinden koparlar. Üçüncü bölüm ve son bölümde ise Mike’nin çabalarıyla çok zor durumdayken bir araya gelmeye çalışsa da trajik bir sonla karşılaşırlar.
3. The Third Man – Üçüncü Adam Kim – 1949 – İMDb: 8,3
Yönetmen: Carol Reed
Senarist: Graham Greene
The Third Man (Üçüncü Adam Kim) filminin senaristi Graham Greene, kendi eserini uyarlayıp novella olarak kitaplaştırmıştır. Film,, ulusal ve uluslararası bir çok başarıya mazhar olmuş, aralarında Oscar ve Cannes film festivallerinin de yer aldığı birçok festivalden büyük ödüller almıştır. Amerikalı yazar Holly Martins, arkadaşı Harry Lime tarafından çalışmak üzere Viyana’ya davet edilir. Viyana’ya ayak bastığı anda arkadaşının gizemli bir cinayete kurban gittiğini öğrenen Martins, cinayeti araştırmaya koyulur.
2. 2001: A Space Odyssey – 2001 Uzay Yolu Macerası – 1968 – İMDb: 8,3
Yönetmen: Stanley Kubrick
Senarist: Stanley Kubrick, Arthur C. Clarke
Arthur C. Clarke’ın ‘Sentinel’ adlı kendi kısa öyküsünü neredeyse aynı sıralarda hem senaryolaştırmış hem de romanlaştırmıştır. 2001: A Space Odyssey (2001 Uzay Yolu Macerası), sinema tarihinin en iyi bilim-kurgu filmlerinin her daim en başında gelenlerindendir. 4 defa karşımıza çıkan monolit bir nevi 4 dönüm noktasını işaret etmektedir.
1. Metropolis – 1927 – İMDb: 8,3
Yönetmen: Fritz Lang
Senarist: Fritz Lang, Thea von Harbou
Metropolis filminin senaryosu Fritz Lang ve eşi Thea von Harbou tarafından yazılmış ardında da Thea von Harbou filmi romanlaştırmıştır. Alman ekspresyonizminin (dışavurumculuğunun) güzide örneklerinden biri olan Metropolis, fütüristtik bir distopyadır. Sömüren sınıf ile sömürülen sınıf arasında sert bir eleştiri olarak başlayan film finaline doğru ılımlı bir hal almaktadır. Bu son nedeniyle Naziler tarafından övülmüştür film. Tüm bunlara rağmen dönemin çok üzerinde bir sinema deneyimi sunan film her şeye rağmen sırf bu kalibrede bir iş kotardığı için takdire şayandır.