Türk kadın yönetmenler, ülkemizde çok büyük başyapıtlara ve eserlere imza atmışlardır. Film sever kimselerin aradıkları filmleri rahatlıkla bulabilmesi için birçok yazı yazdığımız sitemizde kadın yönetmenlerimizi de unutmayı istemedik ve sizler için Türk kadın yönetmenleri, yaptıkları filmleri, başarılarını ve kazandıkları ödülleri anlatan bir liste hazırlamamız artık zorunlu hale geldi dedik. Sürekli azımsıyor olsak dahi, aslında sinemamıza eli ve gözü dokunan çok başarılı kadın yönetmenlerimiz de mevcut. Yeşilçam dönemlerinden beri sinemaların yönetmen koltuklarında emek veren Türk kadın yönetmenler, Türk sinemasına ve Türk sinemasının gelişmesine en az erkekler kadar katkı sağlamış ve onu ileriye taşımaya yardım etmişlerdir. Sinemalarda gerçekten güzel ve farklı bakış açıları sunarak bizleri derinden etkileyen başarılı kadın yönetmenlerimizin toplamda seçtiğimiz on tanesini içeren hazırladığımız bu liste hiçbir şekilde iyi kötü olarak değerlendirilmeden sıralanmıştır. Neyse okuyucularımızı çok bekletmeden artık geçelim şu listeye, işte karşınızda aldığı ödüller ve yapıtlarıyla beraber Türk kadın yönetmenler.
Türk Kadın Yönetmenler
10. Yeşim Ustaoğlu
18 Kasım 1960 yılında Çaykara’da Dünya’ya gelen usta yönetmenimiz olan Yeşim Ustaoğlu, Bulutları Beklerken , Araf ve Güneşe yolculuk gibi bildiğimiz filmlerin yönetmen koltuğunda oturan Ustaoğlu, 2006 Selanik Film Festivalinde, En İyi Proje Ödülü’ne, 2016 yılında ise Antalya Film Festivali ödüllerinde Altın Portakal-En İyi Yönetmen ödülünü alarak bizleri gururlandırdı.
9. Zeynep Işıl Özgentürk
19 Eylül 1948, Gaziantep doğumlu olan Özgentürk, Balalayka, At ve Seni Seviyorum Rosa gibi başarılı projelere imza attı. 1992 yılındaki bu projesi olan Seni Seviyorum Rosa, ona Ulusları Arası İstanbul Film Festivali Jüri Özel ödülünü kazandırdı ve bununla bizleri gururlandırdı. Aslında İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi mezunlarından biri olan Zeynep Işıl Özgentürk, aynı zamanda yazdığı kitaplar ve Cumhuriyet Gazetesinde, Sanata Bakış adlı köşede köşe yazarlığı yapması ile de biliniyor.
8. Filiz Alpgezmen
1975 yılında Adana’da doğan ve 1993 yılında Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesinin halkla ilişkiler bölümünde gördüğü dört yıllık eğitimin ardından başarıyla mezun olan Alpgezmen, Bilkent Üniversitesinin tiyatro bölümünde rejisörlük anasan dalına seçildi. 2002 yılında ise bu bölümden son oyunu olan Wozycek’i sahneleyerek mezun olan Alpgezmen, 2003 yılında Ted Ankara Kolejinde, Drama dersleri vermeye başladı. En bilinen filmi, Paris’ten İstanbul’a babasını görme amacıyla gelen bir kadını anlatan “Yabancı” isimli filmidir.
7. Deniz Gamze Ergüven
Yabancı filmlerinde yönetmen koltuğunda oturan Türk&Fransız yönetmenimiz Deniz Gamze Ergüven, 4 Haziran 1978 yılında Ankara’da doğdu. Özellikle aldığı ödüller ile dikkat çeken ve daha mesleğinin genç yaşlarında (otuz sekiz) olan Ergüven, Cesar En İyi İlk Film Ödülü, Cesar En İyi Özgün Senaryo Ödülü, Goya En İyi Avrupa Filmi Ödülü, Fassbinder Ödülü gibi ödüllere sahipken, Yabancı Dilde En İyi Film Oscar’ına dahi aday olabilmiş lakin maalesef kazanamamıştır. Mustang, Kapsül, Kings, A Drop of Water, Recrudescence gibi bazı filmleri ile kesinlikle milli gururumuz olan Deniz Gamze Ergüveni biraz inceleyin.
6. Pelin Esmer
1972 yılında İstanbul’da doğan ve Boğaziçi Üniversitesinin Fen Edebiyat Fakültesinin, Sosyoloji Bölümü mezunu olan Pelin Esmer, Gözetleme Kulesi, 11’e 10 Kala, Oyun, The Collector, Something Useful gibi yerli yabancı eserleri ile yurt dışında ülkemizdekinden daha çok rağbet gören başarılı ve büyük yönetmenlerimizden biridir. Sadece yönetmenliği değil, senaristliği, yapımcılığı ve görüntü yönetmenliği ile dahi tanınır.
5. Biket İlhan
Hayatını sinemaya adayan Biket İlhan, 1944 yılında İzmir de doğmuştur. Kariyerini ödüller ile geçiren İlhan, Antalya Altın Portakal, Adana Altın Koza ve Ankara Film Festivallerinden aldığı ödüller ile ününe ün katmış ve en bilindik filmi olan Mavi Gözlü Dev ile hafızalara kazınmış büyük bir yönetmendir. Aynı zamanda Attila İlhan’ın eski eşi olarak da bildiğimiz Biket İlhan, günümüzde Mavi Gözlü Dev filminin senaristi olan Metin Belgin ile evlidir. Mavi Gözlü Dev dışında, Yarım Kalan Mucize, Kayıkçı ve Sokaktaki Adam filmleri ile de bilinir.
4. Belma Baş
1969 yılında Ordu şehrimizde Dünya’ya gelen Belma Baş, Zefir ve Poyraz filmleriyle bilinir. İstanbul Üniversitesinden mezun olan baş, Altın Portakal En İyi Senaryo Ödülü, Altın Portakal En İyi Yönetmen Ödülü, Altın Portakal En İyi İlk Film Ödülü gibi ödülleri kazanarak kendini kanıtlamış olup, Zifir Filmiyle de Toronto Film Festivalinde dahi ödül almayı başarmıştır.
3. Birsen Kaya
1943 yılında New York’da doğan senarist ve yönetmenimiz, Bilge Olgaç ve Cahide Sonku ile beraber ilk Türk kadın film yönetmenlerinden bir tanesidir. Yönettiği filmlerin neredeyse hepsine yakınının senaristliğini dahi kendisi üstlenen Birsen Kaya, Bitirim Kemal, İntikam Derler Adıma gibi toplamda on beş filmin yönetmenliğini yapmıştır.
2. Tomris Giritlioğlu
1955 yılında Kadınhanı Konya da Dünya’ya gelen yönetmenimiz, Hacettepe Üniversitesi’ nin İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü’ nden mezun olmuştur. Güz Sancısı, Salkım Hanım’ın Taneleri, Suyun Öte Yanı, Kayıp Şehir ve Kırık Kanatlar yapıtlarıyla bilinen Giritlioğlu, yönetmenlik hayatına 1979 yılında yapılan yönetmenlik sınavı ile giriş yapmayı başarmıştır.
1. Cahide Sonku
Türk sinemasının ilk Türk kadın yıldızı ve ilk Türk kadın yönetmeni olan Sonku, 27 Aralık 1919 yılında Yemen’de Dünya’ya gelmiş olup, 18 Mart 1981 yılında İstanbul’da hayata gözlerini yummuştur. Beklenen Şarkı, Şehvet Kurbanı ve Yayla Kartalı ile bilinen Sonku ‘ya Türk Sinemasına katkılarından dolayı müteşekkiriz.